بەرهەڤکرن: سیداد سەردار صالح
زانکویا جیهان-دهۆک
بەشی زانستێن کۆمپیۆتەری
دەستپێک:
1.ئەز دێ چەوا دل خوش بم د ژیانێدا؟
2.دلخوشیامن ئەگەرەکێ سەرەکیە ژ بۆ سەرکەفتنا من.
3.گرنگیا دلخوشیێ بۆ کەسێ بەرامبەر چییە؟ و بۆچی دڤێت یێ کەیفخوشبم بۆ بەرامبەر؟
4.گەلەک جاران ئەم دلخوشین ل گەلەک دیوانان و دگەل گەلەک کەسان لێ د هەمان دەمدا ئەم ب تنێ ئەکتەریەکێ دکەین!
5.یا ژهەمیێ گرنک تر ئەوە دەمێ خەلک د بێژن حالێ کەسێ وەکی یێ من نینە ئەڤجا چەوا دلخووشببم؟
ناڤەڕوک:
دژیانێدا دلخوشی مە فێردکەت ئەرێ کا بۆچی ئەم د ژین و بۆچی ئەم پەیوەندیا درست دکەین،ل ڤێرێ هەردەما تۆ دلخوش بویی دێ باش زانی ژیان چیە و پەیوەندی چنە. دلخوشی ناهێتە کرین و فرۆتن ئانکو چ بازرگانی پێناهێتەکرن، فەیلەسوفی یونانی(ئێپیکور) دبێژیت:”دلخوشی مەزنترین خوشتڤیێ مڕوڤیە” ئانکو ب کورتی، هەردەم یێ دل خوش بە و پشتراستبە ژ هەر نە خوشیەکێ، دودلیەکێ و خەمەکێ.
ئەرێ ئەز دئ چەوا یێ دل خوشبم ژیانێدا؟
گەلەک جاران ئەز دبێژم ژیان دەرفەتەکە ودۆبارە نابیت، ئەڤجا ژ دەست نەدە وێ دەرفەتێ لوی دەمی دێ دلخوش بی دەمێ تۆ هەردەم یێ هاریکاربی دگەل خەلکی ئەم شێین بێژین گەلەک جورێن دلخوشیێ یێن هەین ژ وان ژی: هاریکاریا کەسەکی بکەی، یانژی ئاخفتنەکا جان یانژی هاریکاریەکا ماددی بکەی، ئەڤە هەمی دبنە ئارامیادەرونی وهەردەمێ دەرونێ تە ئارامبو دهەمان دەمدا دێ کەیفخوشبی.هەروەکی ماموستایێ دەروناس”علی عبدلقادر”ئەڤ چەندە گوتی.
دلخوشیامن ئەگەرەکێ سەرەکیە ژ بۆ سەرکەفتنا من:
سروشتێ مروڤی یێ هوسایە هەردەما یێ دلخۆشبوو دێ ب گەرماتیەکا مەزن دەست هافتە ئارمانجاخۆ ودێ پری باوەری تەمامەتیێ پێ ئینیت و بسەرکەفتیانە، و بەروڤاژی هەردەما مرۆڤ یێ دلتەنگبوو ۆ بێزاربوو دێ بینی زەوقێ وی مرۆڤی ئەبەت ل تشتەکی نادەت و دێ بێ هیڤی بیت، ۆ نەشێت ب درستی ئارمانجا خو ب دەستڤە بینیت و ب درستی کارێ خۆ ئەنجام بدەت.
گرنگیا دلخوشیێ بوکەسێ بەرامبەر چیە و بۆچی دڤێت یێ کەیفخوشبم بۆ بەرامبەر؟
تو هزرکە تۆ و کەسەک یێ دگەل ئێک د ئاخڤن! وئەو کەسە گەلەک یێ خەمگینە و نەیێ کەیفخوشە دێ تو چ هزرکەی ئەس پشتراستم دێ بێژی ئەڤی کەسی زەوقێ من نینە مانە؟ ل ڤێرێ بوتە دیاربوو ئەی مرۆڤ ! ئەڤجا خۆ کەیفخوش بکە دگەل وی کەسێ بەرامبەر، دا ئەوژی ڤێ هزرێ نەکەت. بابێ من هەردەم دگۆت ئەگەر خۆ کەسێ بەرامبەر چەندێ خەلەت بیت تۆ یێ درست بە و یێ کەیفخوشبە .
گەلەک جاران ئەم دلخوشین ل گەلەک دیوانان و دگەل گەلەک کەسان لێ د هە مان دەم دا ئەم ب تنێ ئەکتەریەکێ دکەین:
دێ یێ سەرکەفتیبی و هەردەم دێ یێ بلند بی د چاڤێن هەمی کەساندا بتنێ یێ کەیفخۆشبە ل هەمی جها، راستە ئەو بتنێ ئەکتەریەکە لێ ئەو ئەکتەریە دێ تەگەلەک پێش ئێخیت ل دنیایێ وئاخرەتێ، ئانکو بومە ل ڤێرێ دیاربو کو بتنێ تو یێ وەدکەی بو کەسێ بەرانبەر ئەڤە چەندا یا جانە و کارەکێ مروڤایەتیە.
یا ژهەمیێ گرنگتر ئەوە دەمێ خەلک دبێژن حالێ کەسێ وەکی یێ من نینە ئەڤجا چەوا دلخوشببم:
کادا ئەز سەرهاتیەکا گەکەک ب مفا بێژم دبێژن رۆژەکێ ل گەڕەکەکێ یانژی کولانەکێ کەسەکێ زانا و ژیرمەند هەبوو گوتی ئەز دێ ڤەکولینەکا زانستی ئەنجام دەم رابوو چەند کەسەک ئینان و هەر ئێکژوان ئاریشەک هەبوو ئێک ژوان یێ کێم ئەندام بو ژ هەردوو پێیانڤە و ئێکێ دی کەسەکێ حاشا گەلەک درەوینبوو و ئێکێ دی کەسەکێ دزیکەربوو و ئێکێ دی کەسەک بوو کو هەردەم دگەل خێزاناخو یێ تۆڕە بوو و یێ نەخوشبوو دگەل خێزانا خۆ، ئەوی زانای هەمی کومکرن و ژ هەمیان پرسی و ئاریشێن هەمیان هەر وێگاڤێ ئینانە هەبوونێ و دیارکرن، پرسیار ژ وی کەسێ کێم ئەندام کر و گوتێ ئەگەر بێژینەتە دێ هەردوو پێیێن تە دروست بن بەس دێ بیە کەسەکێ درەوین وەکی کەسێ دوویێ توو دێ رازیبی؟ وی کەسی بەرسڤدا و گوت: بلا ئەس کەسەکێ کێم ئەندام بم نە کەسەکێ درەوینبم. و پسیار ژ کەسێ دووێ ژی کر هەر پێچەوانە ویژی گوت بلا ئەزێ درەوینبم نە یێ کێم ئەندامبم، و پسیار ژکەسێ سیێ کر و گوتێ تە دڤێت دزین ل نکتە نەمینیت بەلێپا هەردەم یێ عەسەبی و تورەبی دگەل خێزاناخوو؟ بەرسڤدا وگوت: نەخێر بلا ئەز دزیکەربم لێ دێ هەرێ دلخۆشبم دگەل خێزاناخو و هەروەسا هەتا دوماهیێ کەسێ حالێ خو نەدا ب یێ کەسێ. مەرەم ژ ڤئ کورتە سەرهاتیێ چبوو؟ ئانکوو پشتراستبە حالێ کەسێ ژ یێ تە باشتر نینە و یێ کەسێ خراپترژی نینە هەر ئێکو حالێ خوو خودێ یا خراب بوکەسێ نەڤێت وپشتراستبە خێراتە یا تێدا.
دویماهیک :
مەبەستا من بڤ ێ گوتارێ ئەو بوو چ مرۆڤ نینن كوو بێ کێشە و ئالوزی بەس یێ سەرکەفتی ئەوە سەر ئاریشێت خۆ زال بیت و یێ گەژبین بیت ، هەتا مروڤ ئاریشا و زەحمەتیا دژیانێ دا دەرباز نەکەت مروڤ نەشێت ببیتە کەسەکێ سەرکەفتی ، ئەم دشێین بێژین ژیان ب ئاریشێت خوڤە یا خوشە هەکەر ئەو ئاریشە نەبان هەبونا مە دژیانێ دا دا چبیت ودا چ کەین؟
