نووسینی: کەمال عەبدۆلڵا حەسەن (کەمال کوردی)
چی دەبێت گەر بڵێین جیهان ئەوە نییە كە پێشان دراوە و تەنها فێڵێکە؟ سەرسام دەبیت کاتێک بڵێین ڕاستییەک لە پشت هەمووی ئەوەی کە دەیبینیت شاراوەیە، جیهانێکی شاراوە و نهێنی کە هەرگیز پێشانت نەدراوە؟ یانیش نەیانویستووە تو پێی بیزانی.
ڕنگە ڕاستی و حەقیقەت لە پشت پەردەیەک لە ترس، سیاسەت و دەسەڵاتدا شاراوە بێت، شوێنێک کە نوخبەکانی جیهان هەموو هەوڵی خۆیان دەدەن بۆ ئەوەی لە چاوی تۆدا بیشارنەوە. ئایا تۆ ئامادەی کە پەردە لەسەر ئەم ڕاستییە لادەیت؟ گەر وەڵامەكەت بەڵێیە لەگەڵمان بە.
ئەو سێبەرانەی حوكمڕانی دەكەن:
لە مێژووی مرۆڤایەتیدا، هەمیشە گروپ و تاخمیكی تایبەت هەبوونە کە ڕاستییان لە خەڵک شاردۆتەوە. ئەمە تەنها ڕووداوێک نییە، بەڵکو یارییەکی گەورەیە. بۆچی کاتێک باسی مێژوو دەكرێت، هەمیشە کۆمەڵێک “ڕاستی” بە شێوەیەکی فەرمی و لەلایەن سەرچاوە متمانە پێکراوەکانەوە بڵاو دەکرێنەوە، بەڵام بۆچی ئەم ڕاستیانە هەمیشە ناتەواو و گوماناوین، دەستکاری کراون یان بە تەواوی پشتگوێ خراون؟ ئەوەی پێشانمان دەدرێت، بە تەنیا چینێکی ڕاستییەكانە؛ چینێک کە لە ترسی گۆڕانکارییە قوڵەکان لە پێکهاتەی دەسەڵاتدا، بە وردی نەخشە و پلانیان بۆ کێشراوە.
لە جیهانی ئەمڕۆدا، دەسەڵاتە ئابووری، سیاسی و تەنانەت مەعنەوییەکان نەک تەنیا خەریکی کۆنترۆڵکردنی سەرچاوە و سامانەکانی جیهانن، بەڵکو هەوڵیش دەدەن ڕاستییە تاڵ و ترسناکەکان لە بیری خەڵک بسڕنەوە. ئەم ڕاستییە شاراوانە دەتوانن مێژووی ساختە، پێکهاتە کۆمەڵایەتییە دەستکاریکراوەکان و تەنانەت پلانی نهێنی بۆ داهاتووی مرۆڤایەتی لەخۆ بگرن.
حەقیقەتی کورد:
ترس لە خۆبەڕێوەبردن و دامەزراندنی كیانێك كە نایانەوێت ببینن. بەڵێ یەکێک لە گەورەترین ترسەکان لەم بوارەدا، ترس لە دەوڵەت بوونی کوردە. لەوانەیە ئەم وتەیە بۆ زۆرێک سەیر بێت، بەڵام نابێت چاو لە ڕاستی دابپۆشرێت. کاتێک نەتەوەیەك بە جیددی بەدوای ئازادی و دروستکردنی دەوڵەتی سەربەخۆی و مافە ڕەواكانی خۆیدا دەگەڕێت، هەموو ئەوەی کە پێکهاتەکانی دەسەڵاتی جیهانی بە وردی نەخشەیان بۆ کێشاوە،دەکەوێتە ژێر مەترسییەوە. کوردەکان، بە مێژووی دەوڵەمەند، شارستانییەتی مانەوە و بەرگریكارانە کە لە هەمبەر زاڵبوونی جیهانی لە خۆیان نیشان داوە، دەتوانن لە جیهانی نوێدا هەڕەشەیەکی ڕاستەقینە بن.
بەڵام شتێک کە زیاتر لە هەموو شتێک ئەم ترسە لە ئاستی جیهانیدا بەهێز دەکات، نەورۆزە. ئەم جەژنە کۆنە کە لە خاکی کوردستاندا ڕەگی داکوتاوە و سەری هەڵداوە، تەنها جەژنێکی بەهارانە نییە. نەورۆز، لە ڕاستیدا هێمای ڕزگاری، بەرخۆدان و ناسنامەی کوردییە. وڵاتانی داگیرکەری کوردستان هەمیشە لە دانپێدانان بە نەورۆز وەک جەژنێکی جیهانی کە هی کوردانە، ترساون. بۆچی؟
چونکە نەورۆز بۆ کورد تەنها ڕۆژێکی جەژن نییە؛ ئەم ڕۆژە هێمای بەرخۆدانە لە هەمبەر زوڵم و زۆرداریدا. دان پێدانان بەم ڕۆژە وەک ڕۆژی جیهانی کوردی بە مانای دامەزراندنی ناسنامەیەکی سەربەخۆ و نەتەوەیی بۆ کوردانە کە دەسەڵاتە جیهانییەکان هەرگیز ناویان شایەتی بن.
بۆچی دانپێدانان بە نەورۆز، کە ڕەگی لە کوردستاندایە، تا ئەم ڕادەیە بۆ جیهانی حاکم هەڕەشە ئامێزە؟ چونکە ئەگەر نەورۆز وەک هێمایەکی جیهانی بۆ کوردان ناسرا، ئەمە واتە کورد گەڕاوەتەوە بۆ ناسنامە کلتوری و مێژووییەكەی خۆی و چیتر ناتوانرێت لەلایەن دەوڵەتە داگیرکەرەکانەوە سەرکوت بکرێت. ئەم ڕۆژە دەتوانێت هاوارێک بێت کە هەموو نەتەوە ژێردەستەکانی جیهان بیبیستن و دەسەڵاتە جیهانییەکان بە جیددی ڕووبەڕووی ببنەوە.
ڕاستییە شاراوەكانی دیكەش:
جیهانێکی دیکەش هەیە کە تۆ نایبینیت.ئایا زانیوتە کە زۆرێک لە خاکەکانی سەر نەخشە، بەتایبەت لە جەمسەری باشوور و ناوچە دوورەکانی دیکە، بە ئەنقەست لە نەخشە جوگرافییەکان سڕاونەتەوە؟ لەوانەیە وا بیر بکەیتەوە کە ئەمە تەنها خەیاڵێكە و بەس ، بەڵام ڕاستی ئەوەیە کە لە پشت ئەم سڕینەوانەوە، جیهانێکی دیکە شاردراوەتەوە. ئەم ناوچانە دەتوانن سەرچاوەی سروشتی گەورە لەخۆ بگرن کە بە ئەنقەست لە دیدی جیهانیان شاردراونەتەوە، بەتایبەت کاتێک کە ئەم سەرچاوانە دەتوانن گۆڕانکاری گەورە لە هاوکێشەکانی دەسەڵاتی جیهانیدا دروست بکەن.هەر لەبەر ئەوەشە كە جیهان لە پەیمانی جەمسەری باشووردا رێككەوتوون كە لیكۆلینەوەی زانستی و ….. هتد لەوێ قەدەغە بكرێت و تەنیا ئەو شوێنانە ڕێپێدراون كە بە فەرمی و بە خواستی لایەنەكان پەسند كراون.
لەلایەکی دیکەوە، ڕاپۆرتی ئەفسەرانی پلە بەرزی سەربازی و گەشتیارە گەورەکانی وەک “ڕیچارد بێرد” بە ئەنقەست گۆڕدراون. بێرد، کە لە گەشتەکانیدا بۆ جەمسەری باشوور بانگەشەی کرد كە وا جیهانێکی نوێی دۆزیوەتەوە، بە شێوەیەکی سەیر لەلایەن بەرپرسانی دەوڵەتەوە بێدەنگ و سەرکوت کرا. بۆچی دەبێت کەسێکی متمانەپێکراوی وەک ڕیچارد بێرد، کە لە ماوەی جەنگی جیهانی دووەمدا بەرپرسیارێتی گەورەی لە ئەستۆ بووە، ڕاپۆرتی “باوەڕپێنەکراو”ی وەها بڵاو بکاتەوە و پاشان هیچ کامیان بە جیددی بەدوادا چوونی بۆ نەکرێت؟
