ئالاء يزدين صالح
هەر وەلاتەکی گەلەک جورێت کەلتوری یێت هەین ژ خارن و جلوبەرگ و ناڤمال و کار و پەروەردەکرن و گەلەکێن دی و هەکە ئەم بهێیە موزەخانا هەمی کەرەستان ددەنە نیاسین وەک خورن و جلوبەرگ و کار و ناڤمال ژبلی پەروەردەکرنا زاروکا و برێڤەبرنا خێزانێ چکو حەتا نوکە نەهاتییە گهورین و نیکرن و هەر بوی جوری رەفتار دهێتە کرن بتنێ ژ ئەگەرێ ڤێ پەروەردا کەڤن پتر جور و ئاریشە یێت پەیدابووین چکو رەفتارکرن ب پەروەردەیا سالێن ٨٠ و ٧٠ یا دسەردەمێ تەکنولوجیایێ ٢٠٢٠ دا دێ هوسا بیت و دێ پێکولێ کەین دڤێ راپورتێدا بەحسی کەلتورێ پەروەردەیا زاروکا بکەین و چەوا دنوکەدا ژئەگەرێ هەڤژینییا لاواز ئەڤە پەیدابوویە.
هەڤژینییا لاواز:
دنوکەدا لاوازییەکا گەلەک بەرچاڤ دهێتە دیتن دپەیوەندییا هەڤژینیدا و ئەڤەژی ڤەدگەریت و کەلتورێ ئەڤ دەیبابە لسەر هاتینە پەروەردەکرن و ئەو کومەلگەهێ سەردەمێ نوکە تێدا دژین .
دنوکەدا ئەم یێت سەردەمێ سوشیال میدییا و جیهانا بلەز و هەمی تشت دبەردەستن و دبەرچاڤن ژ ژیانا کەسێن بەرنیاس و دیتنا روژانێن وان و خوشی و دەکەتنا وان و هوسا خێزان پێڤە هاتینە گرێدان تێکەل دکەن دگەل راستیێ و شوانڤە بتنێ هەڤژینی حەلقەکا ئەلماسییە و وێنەگرەکێ ناڤودەنگ و سالونەکا vip و هولەکا مەزن و سترانبێژ و هەیڤا هنگڤینی و گەریان …. و یا پشتی ڤێ چ هزر بو ناهێتە کرن و ئێک ژڤان گەنجان نابێژیت کا ئەم دێ دچەوابین و دێ ژیانا خو چەوا بورینین و دێ کەنگی زاروکا ئینین و چەوا پەروەردە کەین.
و ئەڤ خەلەتییە نا زڤریت بو ڤی سەردەمی و بو ڤان گەنجا بەلکو بو کەلتورێ کومەلگەها مە بو رەفتارکرنێ دگەل هەڤژینیێ، و چاڤلێکرنا کورە بو کومەلگەهی ئەم یێت کرینە ناڤ زڤروکەکێدا یێ شارەزا دێ دناڤدا ژیت چکو گەلەک یاب زەحمەتە ژناڤ بدەرکەڤی ژ ئەگەرێ مەزنییا رەهێت ڤێ زڤروێ و فرەهییا سیتافکا وێ لسەر کومەگەهێ مە.
زڤروکا کامەلگەهێ:
زڤروکا کومەلگەهێ کەلتورەکە دناڤبەرا مە کوردا بەلاڤە و هەر ژدایبووبێ زاروک روژانە گوهلێدبیت و لسەر بنیاتێ ڤێ زڤروکێ پەروەردە و رابون و ژیان و خاندن و پەیوەندی ژێ پەیدادبن.
بەلێ گەلەک هزر دکەن کو برازیبوون و دیفچونا ڤێ زڤروکێ دێ کەیفخوشبیت و ژیانەکا ئارام بورینیت.
بەلێ دراستیدا کەس یێ لەیف خوش ژینە و بتنێ بەرزەبوونا کەسایەتیێ یە دناڤا کومەلگەهێ دا و دا ببیە کەسەکێ بێی هیڤی و ئارمانج و بتنێ دێ کارکەی بو رازینوونا وی خەلکێ کەس نەشیای رازیبکەت.
زڤروکا پەیوەندییان:
هەر ژدەستپێکا کچ یان کور دگەهیتە ژیێ پێگەهشتینێ یانژی بەژن و بالا وان بلند دبیت پسیارێن خەلکی دەستپێتدکەن:
کچا تە شینەکر؟ کورێ تە ژن نە ئینا؟
پشتی کچ دهێتە خاستن یانژی کور کچکەێ دخازیت:
دێ کەنگی کچا تە بەن؟ دێ کەنگی بیکا خو ئینن؟
پشتی دەوات دهێتە کرن:
ئەرێ وە چ نینە؟ دێ خو زیرەک کەن…
پشتی زاروکەکی د ئینن؟
دێ کەنگی ئێکێ دی ئینن؟ دێ هەڤالەکی بو زاروکێ خو بینن..
پشتی دوو زاروکا:
گەلەک پسیارا کور یان کچا دهێتە کرن لڤێ قوناغێ.
دێ کەنگی بو خشکەک یان برایەکێ دی ئینن
و پشتی هوسا خێزان مەزن دبیت شنیکا دێ بێژن:
ما خونە چییە هند زاروک ئیناین …
ئەنجامێ زڤروکا پەیوەندییا
هەر پەیوەندییەکا لسەر بنەمایێ زڤروکا کومەلگەهێ دهێتە دانان بتنێ دبیتە پەیوەندییەکا سادە و بێی یاسا و بنەما و بنیاتێ ڤێ خێزانێ نەیێ دیارە و چ مەرەم و چ یاسا و چ حەز نینن لسەر هاتبیتە ئاڤاکرن بتنێ بنیاتێ ڤێ خێزانێ ئاخفتن و یاسایێت کومەلگەهی نە ئەوێن هەردەم دهێنە گهورین و وەک یاریەکا بێدووماهیکە.
