موسا خالد
پشتی کۆ ل بەریا چەند رۆژان 7-12-2024 ل كاتێدرائییا نۆترداما پاریسێ سهر ژ نوى هاتە ڤهكرن،بۆ دهما پێنج سالان كارێ نویژهنكرنێ تێدا هاتییهكرن، كو ژ ئهگهرا رویدانا ئاگر بهربوونێ ئهو كاتێدرائى وێران بوو ئەڤە جهەکێ ئاینییێ مەسیحی یێ پیرۆزە وەکۆ سمبولەکا گرنگە بۆ گەلێ فرەنسا و رێورهسم ل سهر ئاستهكێ بلند رێڤهچوون، زێدهتر ژ “50” سهرۆك و سهركردهیێن بالا ێن جیهانێ و نزیکی “170” قەشە و ئاینێ مەسیحی ێن جیهانی و “40” هزار کەسێن دی ئامادەبووێن کۆ ژ ئالییێ سهرۆكوهزیرێن فرهنسا” ئیمانوێل ماكرۆنى” ڤه بۆ رێورهسمێن دو بارهڤهكرنا نوتردام هەموو هاتینه داخازکرا.
ئێك ژ وان “نێچیرڤان بارزانى” سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ بۆ، نوتردام وەکۆ هێمایەکێ مێژووی نەتەوەی یە بۆ گەلێ فرەنسا ڤێ رۆژێ وەکو دەستکەفت قەلەم دەن، پەیوەندیێن هەرێما کوردستانێ دگەل فرەنسا زور دورو درێژن ل سەر ئاستێ سیاسی و دێپلوماسی کەلتوری و زانستی دیسان ئێک ژ کەڤنترێن دوستێن کوردان یێن بەردەوام وەلاتێ فرەنسایە و کورد وەلاتێ فەرەنسا وەکی چیایەکێ دبین مێژوو ڤێ چەندێ دیاردکەت هەر ژ سالێن شێست و حەفتیان سەردەمێ جێنرال “مەلا مستەفا بارزانی” هەر ل وی سەردەمی داخواز ژ وەلاتێ فرەنسا کر بەردەوام پێشتەڤانیا کوردان بکەت.
هەر ژ کەڤندا درێژی ب خەباتا یا دوزا مللەتێ کورد وی سەردەمی پزیشکێن فرەنسا ل چیایێن کوردستانێ ناڤ هێزێن پێشمەرگەی دا هاریکاربوون و ل دەمێ پێش راپەرینێ ژی دا فرەنسا ئیک ژوان وەلاتان بۆ رۆلەکێ کارێگەر هەبو دەمێ دانانا دەستورێ عێراقێ دا فرەنسا پالپێشتا هەرێما کوردستانێ بۆ، ل شەرێ داعش ژی سەرۆکێ ۆی سەردەمێ یێ فرەنسا دگەل سەرۆک بارزانی سەرەدانا سەنگەرێن پێشمەرگەی کرو پێشتەڤانیا خۆە بۆ هێزێن پێشمەرگەی دیارکر.
د هەموو بوارێن سیاسی و ئابووری و بازرگانی و سەربازی هارێکاربویە بۆ هەرێما کوردستانێ، سەرەدانا سەرۆک ” نچێرڤان بارزانی” بۆ وەلاتێ فرەنسا و پێشوازیکرنا وێ جهێ پیرۆز نۆردام ژ لایێ سەرۆکێ فرەنسا “ئێمانویڵ ماکرون” هاتە پێشوازیکرن ژ رویێ پێگڤەژیانا گرنگ و کەلتوری و دێپلوماسی ئەڤە پێنگاڤەکا گرنگە د ڤێ رەوشا نوکە تایبەت ئەۆ کێشەیێن ناڤبەرا حزبوللا یا لوبنانی و شەرێ سوریا و چەکدارێن ئوپزسیونا سوریا و فەرەنسا رۆلەک بەرچاڤ هەیە بۆ چارەسەرکرنا کێشەیان و بەرەف سەقامگێریەک باشتر بۆ هەردوو لایەنان.
ژلایەکێ دیژی ڤە هەبوونا شەرێ حەماس و وەلاتێ ئێسرائیل و ئەڤ رەوشا نۆکە چاڤێ وەلاتێن جیهانێ هەموویێ ل دوخێ رۆژهەلاتا ناڤەڕاستە ب تایبەتێ هەبوونا بەرەی روسیا و ئێرانی پێشتگیرکرن بۆ سەرۆکێ سوریا بەشار ئەسد لایەکێ دێ رولێ تورکیا گهۆرینا دیموکرافیا دەڤەری و دیسان بەرەی دی یێ ئەمریکا و ئێسرائیلن کا ل داهاتی دا چ رویدەت ئەڤ کارەسات و شەرە چلی هێت.
دیسان ئەڤ شەرۆ ئاڵۆزیێن نۆکە رۆژهەلاتا ناڤەراست بۆ وەلاتێن عەرەبی و دیسان بۆ ئوروپا زور گرنگن بزانن دێ چەوا چارەسەرکەن تایبەت بۆ وەلاتێن ئەندام ل ناڤ ئیکەتیا ئوروپا و فرەنسا ئێک ژوان وەلاتێن ئەندام و بهێز زلهێزو مەزنە ئەنداما ئاسایشا نێڤدەولەتی یە، دیسان ئەڤ سەرەدانا سەرۆک نێچیرڤان بارزانی و ماکرونی تەکەزیێ ل پەیوەندێن دیروکی دکەن.
هەرێما کوردستانێ و هەبوونا عێراق و هەرێمەکا سەقامگیر و بێ لایەنێ د ڤێ شەرێ سوریا دا رویدەت د بەرژەوەندیا هەر لایەکی دایە، فرەنسا هەر ئاستەکێ دا ئاشتیێ و کەلتوری دە رۆلەك بەرچاڤ و کاریگەر هەیە و دیسان فرەنسا و هەرێم پێگەهەکێ گرنگ هەیە د ئاستێ نێڤدەولەتی دە تایبەت بۆ پەیوەندیێن ئابووری و زانستی و سیاسی و کەلتوری بهێزتر بن.