رەسووڵ سوڵتانی
ئەمڕۆ هەشتی دیسەمبەر لە شاری ڤانكۆڤەری كەنەدا، بە دەسپێشخەریی كۆمیتەی حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران كۆڕێك بۆ بیرمەند و مامۆستای زانكۆ دكتۆر ئەحمەد محەمەدپوور پێك هێنرا. دكتۆر ئەحمەدی محەمەد پوور یەكێكە لەو بیرمەندە بوێرانەی كوردستان كە بە زمانێكی ئاكادیمی و تەواو مەعریفی بەرەنگاری بیری پانفارسیزم و پانئێرانیزم بووەتەوە. دكتۆر سەرەتای كۆڕەكەی بە شیكردنەوەی چاوگەكانی سەرهەڵدانی بیری پانفارسیزم و چۆنیەتیی بیچمگرتن و گەشەكردن و قۆناغەكانی ڕەگداكوتانی ئەو هزرە هەتا گەیشتنی بە لووتكەی ڕەگەزپەرستیی فارس دەستی پێ كرد.
دكتۆر لەسەرەتای قسەكانیدا بە ڕوونی گوتی، بەردی بناغەی بیری ناسیۆنالیزمی كوردی دەبێ لەسەر بنەمای بێ متمانەیی بە فارس دابمەزرێ. ئەم وتەیەی دكتۆر جیا لەوەی بۆچوونێكی مەعریفەناسانەیە، بەڵام چەند برینێكی قووڵیشە لەسەر دڵی نیشتمانی كورد.
لەو كاتەوە كە جافراغای برا گەورەی شەهید سمكۆی شكاك بە هۆی متمانە بە فارسان لەگەڵ سوارەكانی دەدرێنە بەر دەسڕێژ هەتا لە داوكەوتنی شەهید سمكۆ بە هۆی ئەو متمانە تاقیكراوەوە و تا شەهید بوونی دكتۆر قاسملوو و دكتۆر شەرەفكەندی كە سەر لەبەریان بەو هۆیەوە گیانیان دانا، دەكرێ بە یەكێك لە فاكتەرە بەرهەست(عینی)ـیەكانی ئەو بۆچوونەی دكتۆر دابنرێن. جیا لەوەی دكتۆر لە درێژەی باسەكەیدا زۆر بە وردی هاتە سەر ئەوەی كە ئیتر بیری پانفارسیزم لە نێو هزری هەموو تاكێكی ئەو میللەتەدا گەیشتووەتە ئاستێكی خۆبەپیرۆزكردن و بە پیرۆز زانین كە هەموو چەمكەكانی ئازادی و ماف لە چوارچێوەی فارسبووندا پێناسە دەكاتەوە و ئەو چەمك و بابەتانە لای ئەوان لە جوگرافیای سیاسیی ئێرانی ئێستادا تەنیا فارس وەكوو مرۆڤ سەیر دەكات و جیا لە فارس هیچ كەسێكی دی لە ژێر چەتری ئەم چەمكانەدا جێی نابێتەوە. هەر ئەو زەینییەت و تێگەیشتنەی ئەوان وا دەكات كە فیدڕالیزم لە چوارچێوەی ئێرانی ئێستادا كاری نەكردە بێت.
دكتۆر محەمەدپوور بە وردی باسی لە سەرەتاكانی گوورانی بیری پانفارسیزم و كرد و گوتی: تەنانەت زانستی كۆنینەناسی و كەونارناسییش كە ئێمە بۆیە پەنای بۆ دەبەین بەشكم پەردە لەسەر نهێنییەكان هەڵدەینەوە و لەوێوە ڕووناكاییەك بۆ ئێستا و داهاتوومان بگوازینەوە، بەڵام نەتەوە سەردەستەكان ئەو زانستەش بۆ لەبیربردنەوە و پەردەپۆشكردنی ڕاستییەكان بەكار دێنن.
بۆ نموونە ئەوان هەرچی دۆزینەوەی سەردەمی خۆیانە دەیبەنەوە سەر 550 ساڵ پێش زایین واتە سەردەمی دەسپێكردنی ژیان و ژیار، بەڵام هەرچی لە كوردستانی دەدۆزنەوە دەیبەنەوە بۆ پێش ئی پێش مێژوو بووە و لە دەسپێكی مێژووەوە ئەوەی لێرە دەژی ئیتر پەیوەندیی بەو ڕابردووەوە نییە و ئێوە ئەوەن كە ئێمە پێناسەتان بۆ ساغ دەكەینەوە و ڕەگتان لە مێژوودا نییە، بەو جۆرە ئەوان دەیانەوێ بڵێن ئەوەی لە كەوشەنی خۆیاندا دەژی، پەیوەندیی بە شارستانییەتی مرۆییەوە هەیە. دكتۆر دەڵێ ئەوان كاتێك دەكەونە كنە و پشكنین، لەسەر بنەمای بیری ناسیۆنالیزمی فارسی زۆر هەڵسەنگێنراوانە هەنگاو دەنێن و دەزانن كوێ هەڵدەكۆڵن، بۆچی هەڵیدەكۆڵن و چەندەی هەڵدەكۆڵن. كەوابوو ئەوان ئەم زانستەشیان تەنیا لە خزمەت پتەوتركردنی بیری ناسیۆنالیستیی خۆیان و سڕینەوەی شوێنەوار و ناسنامەی ئێمەدایە و دەیانەوێ بڵێن و بە قەناعەتمان بگەیەنن كە ئەوان خاوەنی ئەو كەوشەنەن و ڕەسەنن و ئێمە سێبەرێكین لەوان و هیچی دی… ئەوان دەیانەوێ ئەم هزرە لە زەینی هەموو تاكێكدا جێگیر بكەن كە مێژووی ئێران لە پێنسەد و پەنجای پێش زایینەوە دەست پێ دەكا و هەرچی پێش ئەو هەبووە ناڕەسەن و ئی سەردەمی ساوایەتیی خەڵكانی ئەو ناوچانە بوون و بۆ پشت پێ بەستنێ نابن. وەك چۆن ئەمریكاییەكان مێژووی ئەمریكا بۆ پێش كریستۆف كۆلۆمب و دوای ئەو دابەش دەكەن و پێیان وایە ئیتر مێژووی مرۆڤایەتیی ئەمریكا لەو ڕۆژەوە دەست پێ دەكات كە كریستۆف كۆلۆمبی سەرلێشێواویان لە ئاوێ گرتەوە. فارسەكانیش هەموو شتێكیان وا داڕشتووە كە مێژووی بانوو(فەلات)ـی ئێران لە هەخامەنەشییەكانەوە دەست پێ دەكات و ئەوەی پێشتر شیاوی باسكردن هەر نییە. ئەوەش لە ڕاستای دروستكردنی شوناسێكی جیاواز و ڕەسەنی فارسییە.
دكتۆر لە درێژەی باسەكەیدا گوتی ئێمە بەردەوام لە مێژوویەكی دەسكرددا دەژین، لە زەینییەتێكی دروستكراودا كە ئەوان بۆیان خوڵقاندووین بە شێوەیەك كە تەنانەت بەو جۆرەی ئەوان دەیانەوێ وا بیر بكەینەوە و وا بڕیار بدەین هەر بۆیەش ئێمە دایمە پێمان وا بووە كێشەی نێو ئەو چوارچێوەیە كێشەی دەسەڵاتەكانە و لەگەڵ گۆڕینی دەسەڵاتدا هەموو شتێك چارەسەر دەبێ، كەچی دەبینین كۆماری ئیسلامی درێژەی حكوومەتی بنەماڵەی پەهلەوییە و بە دڵنیاییەوە پاش ئەوانیش هەر لەسەر ئەو ڕێچكەیە دەڕوا و كورد واتەنی دەرگاكە هەر لە سەر ڕێسمەكەی خۆی دەخولێتەوە، چونكە گرفتەكە گرفتێكی مەعریفییە. گرفتێكی هزرییە. گرفتێكە كە ڕەگی لە قووڵایی بیری هەموو تاكێكی فارسدایە و هەوڵی كورد بۆ گۆڕینی ئەو زەینییەتەی فارس تەنیا سواڵێكی دەستبەتاڵانەیە و زۆر جاریش كارمان گەیشتووەتە جێیەك كە ئێمە خەریكین لە بەشی بێبەشیی خۆشمان بەشی داگیركەر دەدەین.
دكتۆر ئەحمەدپوور لە درێژەی باسەكەیدا هاتە سەر ئەوەی كە زەینی تاك و كۆمەڵی داگیركراو لە درێژەی چەندین سەدە پەروەردەی بن دەستی داگیركەردا وردە وردە دەبێتەوە بە بەرهەمهێنەری گوتاری داگیركەر. ئەو داگیركەرەی هەرگیز ڕێگە نادا تۆ ببیتە بكەرێكی ناسكار و پێناسەكەر، بكەرێك كە خۆی و بە زمانی خۆی و لە ڕوانگەی خۆیەوە خۆی و جیهانەكەی پێناسە بكاتەوە، بەڵكوو دەیەوێ تۆ بەردەوام بابەتێك بیت كە ئەو بۆی هەیە قسەت لەسەر بكات و پێناسەت بكاتەوە. لەو حاڵەتەدا هەموو دەرگاكان لەسەر بابەتێك بە ناوی فیدڕالیزم دادەخرێن. لەبەر ئەوەی ئەو تۆ بە مەوزووع دانانێ تا ڕازی بێت بەوەی باسی فیدڕالیزم و دابەشكردنی دەسەڵاتت لەگەڵ بكات. لای هەرە ئازادیخواز و مرۆڤپارێزی ئەوان تۆ تاوانبارێكی جوداییخوازی و سزات مەرگە و مردنت ڕەوایە. لە زەینی هەموو تاكێكی فارسدا كۆڵبەرێك و پێشمەرگەیەك و كەسێك كە داوای برایەتیی فارس و كورد دەكات وەك یەك تاوانبار و شیاوی مردنن مەگەر ئەوەی كە مل بۆ كۆیلەیی و بندەستی ڕاكێشن.
