دووشەممە, كانونی یه‌كه‌م 23, 2024
spot_img
سەرەکیجڤاکیزمانێ كوردی و هه‌بوونا نه‌ته‌وه‌كێ

زمانێ كوردی و هه‌بوونا نه‌ته‌وه‌كێ

مووسا خالد

خۆیایه‌ كو هه‌ر ملله‌ته‌كێ د جیهانێ دا ب زمان و كه‌لتۆر و ئاخ و نیشتمانێ خوه‌ دهێته‌ ناسكرن، زمانێ كوردی كێم نه‌ته‌وه‌یا هندی نه‌ته‌وه‌یێ كورد لسه‌ر بكارئینانا زمانێ دایكێ كاره‌سات و زۆرداری دیتییه‌. ب هزاران كورد ل سه‌دێ بیستێ لسه‌ر كوردبوون و بكارئینانا زمانێ كوردی هاتینه‌ جینۆسایدكرن و ب ده‌هان هزار كیلۆمه‌ترێن چار گۆشه‌ ژ ئاخا كوردستانێ ژ زمانێ كوردی هاتیه‌ڤالاكرن و پرۆسا تورككرن، عه‌ره‌بكرن، عه‌جه‌مكرن و فارسكرن تێدا هاتیه‌ ئه‌نجامدان و نها ژی به‌رده‌وامه‌، ل ١٥ی گولانا سالا ١٩٣٢، ل پایته‌ختێ سووریێ (شامێ) ژ لایێ (میر جه‌لاده‌ت به‌درخان) ڤه‌، بۆ جارا ئیكێ‌ گۆڤارا هاوار دهێته‌ چاپكرن، گۆڤارا هه‌وار، ٢٣ هه‌ژمارێن ده‌ستپێكێ ب پیتێن عه‌ره‌بی و ب كوردی و ٣٤ هه‌ژمارێن دویماهیێ ب پیتێن لاتینی ب كوردی دهێته‌ ده‌رئینان.

ل سالا ١٩٨٧(فرات جه‌وهه‌ری) دچیته‌ شامێ و هه‌موو هه‌ژمارێن گۆڤارێ د دو به‌ڕگان دا كۆم دكه‌ت و ل ١٥گولانێ ل سالا ١٩٨٧ كو ئه‌ڤه‌ سالڤه‌گه‌را گۆڤارێ یه‌ دوه‌شینیت. ئه‌ڤ رۆژه‌ هه‌ر سال ژ لایێ سازیێن چاندێ و پارتێن سیاسی ڤه‌ وه‌كو رۆژا جه‌ژنا زمانێ كوردی دهێته‌ پیرۆزكرن و ب مخابنی ڤه‌ دبێژم! وه‌سا یا دیاردبیت ئیدی زمانێ دایكێ (كوردی) هه‌ر وه‌ك چ گرنگییا خوه‌ نه‌مایه‌ ل ده‌ڤ تاكێ كورد، د ڕۆژه‌كا هۆسا دا ئه‌و چالاكییێن ژبۆ زمانی دهێنه‌كرن ب تبلێن ده‌ستان دهێنه‌ هەژمارتن، و ئێدی بۆ كه‌سێ گرنگ نینه‌ جاران ناڤا خێزانێ دا یان زارۆكێ ئه‌وی فێری زمانێ كوردی ببت یان نه‌، به‌لكو شانازییێ ب هندێ دبیت ده‌مێ فێری عه‌ره‌بی و توركی و ئینگلیزی دبت، هزرناكه‌ت شه‌رم د هندێ دایە تاك زمانێ خوه‌ نزانیت ل جهێ شانازییا زانینا زمانێن دیتر و ل رۆژا زمانێ كوردی زۆر كه‌س هه‌بووینه‌ بۆ گیانێ وان جانفیدایێن ژ پێخه‌مه‌ت ئازادكرن و به‌لاڤكرنا زمانێ كوردی گیانێ خوه‌ كریه‌ قوربان و ئه‌وێن ژ بۆ ئازادیا زمانی ئه‌ڤرۆ د ناڤا زیندانان دا دوپات بكه‌ین، به‌رده‌وامیدان ب زمانی و وه‌كو ئه‌ركه‌ك ل سه‌ر پاراستن و به‌لاڤكرن و گرنگیپێدانا زمانێ كوردیێ شرین و چونكی ب كوردی دژیم ‏وه‌كو كورده‌ك دێ مرین ‏ب كوردی دئاخڤم و به‌رسڤ ده‌م ‏به‌ كوردی دیسا زیندی دێ مینن، پێدڤیه‌ ئه‌م هه‌می كار بۆ وه‌رار و پێشئێخستنا زمانێ كوردی بكه‌ین، زمانێ كوردی ناسنامه‌یا نه‌ته‌وا كورده‌ ب هه‌می رێیێن زانستی و ناڤه‌ند و جهێن ئاكادیمی و كه‌لتۆری و جڤاكی و سیاسی و حكومی لێ خودان ده‌ركه‌ڤین و یێن كو ب زمانێ كوردی دنڤیسن، بزاڤێ بكه‌ن زمانێ دایكێ كو به‌رچاڤترین مه‌رجێ نه‌ته‌وه‌ییه‌ بپارێزن، ب ساخی بهێلن، پێ باخڤن و نیشا زارۆیێن خوه‌ بده‌ن، ب ڕێزمان و ڕێنڤیسه‌كا دروست و پاك بنڤیسن و به‌ره‌ڤ ئێكگرتن یان نێزیككرنا دایلێكتێن زمانێ كوردی ببه‌ن، تایبه‌ت د سۆشیال میدیایێ دا كو ب مخابنیڤه‌ چاما ب سه‌رێ زمانێ كوردی دئینن فه‌ره‌ به‌رده‌وام گرنگیێ پێ بده‌ین.

ئێکەم کومێنت

  1. بابەتێ زمانێ کوردی یێ کاک موسا خالد بابەت ۆری ۆێستێ خۆ یێ گرنگە. خالە هەرە لاوازا تاکێ کورد زمانە گەر تۆ چەند گرانبها و ژ خۆ باوەر بی لێ زمانێ خۆ بکێم بزانی رامان ئەوە هەبوونا خۆ تۆ بکێم دزانی. ئەڤ خالا گرنگ چ ئەڤر و چ سوبە پێتڤیە کورد لسەر راوەستن و کارکەن. دەستخوش نڤێسەر.

سەرنج و تێبینی

هیڤییە کومێنتا خۆ بنڤیسە
ناڤ

پێنگاڤ
پێنگاڤhttps://www.stepmagazine.org
گـۆڤـارەکـا سـەربـەخـۆ گـشـتیـیـە، ل وەلاتـێ کـەنەدا دەردکـەڤـیـت.
بابەتێن پەیوەندیدار
- Advertisment -spot_img

نویترین