فێنک عەزیز
ئێمپرێشنیزم ئەو فێرگەها هونەرییا مودرێنە کو ل نیڤا دوویێ سەدێ نوزدێ سەرهەلدای ل فەرەنسا ،دەمێ هژمارەکا گەنجێن بەهرەمەند مینا (ئێدوارد مونێی ، کلاود مونێی ، ئیدگاردیگا ، بول سێزان،…..) بریاردا ل شێوازێ هونەریێ بەرێ یاخی ببن و دەست بەرداری وان یاسا و رێسایان بن یێن بۆ ئارتیزانان هاتینە دانان هەتا کو ل پێشانگەھ و سالونان بەژداربن.
ئەڤێ قوتابخانەیێ ل وی دەمی ناڤێ خو گرت کو وێنەکێشێ بناڤودەنگ (کلاود مونێت)ێ فەرەنسی ل سالا (1872) رابوی ب دروستکرنا تابلویەکی و ئەڤ تابلویە مینا وێنەیێن بەری خو نەبوو ،هیچ تایبەتمەندیەکا کەڤنەپەرێسی هەلنەگرتبوو ، ژبەر کو تابلویێن بەرێ هەلگرێن پەسنا کەسێن گرنگ بالا دەست بوو، ناڤ ژ تابلویا کلاود مونێتی هاتە وەرگرتن تابلو ب ناڤێ (لێنێرینێن روژهلاتنێ )هاتبوو ناڤ کرن .ئەڤ قوتابخانەیە ل وی دەمی وەکی ئاتافەکی د جیهانا هونەریا وی سەردەمیدا دەرکەفت چونکی ئەو گروپ راببون ب شکاندن و تێکدانا هەمی وان یاسایێن وێنکێشانێ ئەوێن بو هونەرێ ئەکادمی هاتینە دانان . پول سێزان و پەیوەندیا وی ب ئێمپرێشنیزم پول سێزان ئەو ئارتیزانێ بناڤ و دەنگێ شوین تبلێن وی ماینە د مێژوویا مروڤایەتییێ دا، پول سێزان ل سالا( 1839)ل فرنسا ژدایک بویە ئەو وەکی شەمالکەکا گەش بو روناهی ژێ دپەشی ل وێ جیهانا تاریا هونەری سێزان ژوان کەسان بو یێن کو تابلویێن وی هاتینە نەرێکرن ل سالونان و دگەل هندێش هەر بەردەوام بوو ژوان تەکنیکێن وی یێن نوی دناڤ تابلویان دا بکاردئیناین ئەو شیا دەڤێن خەلکی ب تەکنیکێن وێنەیێن خو گرێبدەت و دگەل هندێش ببتە ستێرا گەشا وی سەردەمی ،و ل هنگی وەرە دجیهانا هونەری دا خەلک بەر ب سروشتی دچین و دناڤا سروشتی دا وێنەیان خو دروست دکەن تێکەلی وێ روناهی ێ دبن یا ل سروشتی دەردپەریت و ب ڤی رەنگی راستی ڤەدگوهێزنە ناڤا تابلویان و و تەکنیکێن روناهیێ تێدا بکاردئینن.
