هه‌لز عه‌لی سه‌لیم
زه‌كه‌ریا حه‌مید ئاكره‌یى, ل سالا 1984ێ ل باژێرێ ئاكرێ ژدایكبوویه, ده‌رچوویێ زانكۆیا دهۆك كۆلیژا په‌روه‌رده ئاكرێ پشكا زمانێ كوردى یه.
– ته كه‌نگى ده‌ست ب نڤیسینێ كریه و ته چ به‌رهه‌م تا نوكه هه‌نه؟
– ل سالا 2005من ده‌ست ب نڤیسینا هه‌لبه‌ستێ كرییه و گه‌له‌ك بابه‌ت ل رۆژنامه و گۆڤاراندا به‌لاڤكرینه‌و تانها یێ به‌رده‌وامم.
– بۆچى ته نڤیسینا هۆزانێ هه‌لبژارت و چ تایبه‌تمه‌ندى لده‌ڤ ته هه‌یه؟
– من دوو به‌رهه‌مێن چاپكرى یێن هه‌ین (گازییه‌كا پاییز)هه‌لبه‌ست ل سالا 2019 چاپ بوویه و (تاخێ ئاسۆ)كۆرته چیرۆك ل سالا 2023 چاپ بوویه.
– نڤیسینا هۆزانێ پیدڤى ب هه‌ستان دكه‌ت یان بتنێ ده‌ربرینه؟
– ئه‌ده‌بیات بگشتى و هه‌لبه‌ست ب تایبه‌تى ئه‌و جیهانه ئه‌وا ئه‌ز خۆ دناخێ وێدا دبینمه‌ڤه, و ژبه‌ر حه‌زا من یا بێ سنۆر بۆ هه‌لبه‌ستێ من ده‌ست بنڤیسینا وێ كر و رێكا هه‌لبه‌ستێ ئه‌ز شیام په‌یامێ خۆ یێ مرۆڤایه‌تى و سۆزدارى و نشتیمانى بگه‌هینم، ئه‌گه‌ر هه‌ست نه‌بن چه‌وا دێ ده‌ربڕین هه‌بیت له‌وما هه‌ست و سۆز مرۆڤى هاندده‌ن ده‌ربڕینێ بكه‌ت ئه‌و ده‌ربرین ژى دبیته به‌رهه‌م.
– كیش جورێ هۆزانان دنڤیسى و بوچى؟
– ئه‌ز هه‌ولدده‌م هه‌مى جۆرا بنڤیسم، ڤێجا كلاسیك و لیریكى (سترانكى)و یا ئازاد و نویخواز و پۆسته‌ره هه‌لبه‌ست و هایكو, ژبه‌ركو ژبلى ئه‌ز هه‌لبه‌ستڤانم ئه‌ز خوینده‌ڤانه‌كێ باشێ هه‌لبه‌ستێ مه و ئه‌ز ئه‌وان جوره هه‌لبه‌ستا دنڤیسم بۆ هه‌مى ته‌خ و چینێن جڤاكى جونكى هه‌ر هنده‌ك حه‌ز ژ جوره‌كى دكه‌ن.
– هاكویێ چ تایبه‌تمه‌ندیا خۆ هه‌یه؟
هایكو كورتترین جورێ هه‌لبه‌ستێ یه ب رێكا په‌یڤان سرۆشتى وێنه‌دكه‌ت.
– دێ شیێ بۆ مه باسى هاكویێ كه‌یی؟
– هایكو فۆرمه‌كه ژهه‌لبه‌ستا ژاپۆنی پێكهاتییه ژ حه‌ڤده بڕگه‌یێن ده‌نگی, كو دابه‌ش دبیت ل سه‌ر سێ دێران دا, دێرا ئێكێ وسێیێ ل پێنج بڕگه‌یا پێكدهێت و دێرا دوویێ ژ حه‌فت بڕگه‌یان پێكدهێت, هند دیمه‌نێن هه‌ست پێ دهێته‌كرن بۆ ئاماژه‌دان ل دیارده‌یێن وه‌رزی یێن سروشتی و مرۆڤی, دگه‌ل ب كارئینانا زمانه‌كێ ساده وبابه‌تی.
– دیرۆكا هاكویێ چه‌وا كه‌نگی بوو؟
-دیرۆكا ده‌ركه‌ڤتنا وێ بۆ سه‌دێ شانزدێ ڤه‌دگه‌رێت .. پشتى جه‌نگێ جیهانییا دوویێ فۆڕمێ هه‌لبه‌ستا هایكویێ ب ته‌ڤاڤى ل وه‌لاتێ ژاپۆنێ به‌ره‌ڤ وه‌لاتێن دنێن جیهانێ به‌لاڤبوو و بۆ هه‌لبه‌سته‌كا جیهانى.
– ته چ به‌رهه‌مێن نویى هه‌نه و نوكه مژوولى جى؟
– دوو به‌رهه‌مێن من یێن چووینه چاپێ بۆ سالا نوى دێ به‌لاڤبن, ئێك هایكویه لژێر ناڤێ (وه‌ریانا نه‌ژدل) كو سه‌د هایكویان هه‌مبێز دكه‌ت, دوو ڤه‌كۆلینه‌كا زانستى ئه‌كادیمى یه لسه‌ر هایكویێ لژێر ناڤێ(هایكو سه‌رهه‌لدان و وه‌رار) كو ب تێر و ته‌سه‌لى مه به‌حسى هایكویێ كریه و دێ بیته ئێكه‌م ژێده‌رێ زانستى لسه‌ر هایكو لده‌ڤه‌ر به‌هدینان, نوكه‌ژى مژویلى به‌رهه‌مه‌كێ كۆرته چیڕۆكان مه كو ئه‌و ژى پانزده كۆرته چیرۆكن بۆ بوهارا 2025ان دێ به‌لاڤبیت لژێر ناڤێ (باژێرێ گه‌له‌رى).
– ته‌چ خه‌لات هه‌نه و ل كیڤه و د چ بواردا ته خه‌لات وه‌رگرتینه؟
– باشترین خه‌لات بۆ نڤیسه‌رى ئه‌وه ده‌مێ به‌رهه‌مێن خۆ چاپدكه‌ت و خوینده‌ڤان لوى به‌رهه‌مى درازیبن و ئه‌و به‌رهه‌م جهێ خۆ د په‌رتكوخاناندا بگریت لێ وه‌كو خه‌لاتێن رێزلێنانێ مه گه‌له‌ك وه‌رگرتینه سۆپاسییا ئه‌وان ده‌زگه‌هان دكه‌ین یێن به‌رهه‌م و به‌ركارێ مه بلند نرخاندى.
تاخ
ده‌مێ ل كولاناهه ب ڕێڤه دچم…
چاڤێن من په‌یادبن..
هه‌ڤڕكییا پێنگاڤێن من دكه‌ن!
دبنه ڕێزان ..
سه‌ركێشییا پیاسامن دكه‌ن,
نه دهێلن بهێن ڤه‌دانه‌كێ بكه‌م,
نه ل بن وێ ..
سیتاڤا سه‌متا ڕۆژێ سۆتى
ب ڕاوه‌ستم !!
ژبه‌ر كه‌ڤنه ته‌ڤنێ
ل سه‌ر تێلێن دلى ڤه‌ماین
دترسن جاردن
وان ژى ب هنگڤن ..
تژى دیمه‌نێن تڕاژیدى بكه‌ن!
ل تاخێ هه ..
جاده
دار
ناخ
هه‌مى تشت یێن به‌ستینه
تنێ گڕنژینا
زاروكا هه .. و بیكا وێ یا لاستیك
تێنه‌بیت
ئه‌و ژى
با .. دگه‌ل پێلێن خۆ
به‌ره‌ڤ ئه‌سمانا دبه‌ت .. و
جار ژى
سه‌ر و سه‌ر ب ئه‌ردى دا د ده‌ت
ل ئالیێ دى یێ تاخى
ژیان یا ل سه‌ر ئاگره‌كێ نه‌رم
مرۆڤ د شه‌پڕزه‌نه ..و
هند ژى د له‌وچه‌نه
هه‌رده‌ڤه‌كى
دوو ئه‌زمان یێن هه‌ین
ئێك بۆ ئالیستنێ
ئێك ژى بۆ په‌رستنێ .!!
20/2/2020
